Trądzik jest powszechnie występującą chorobą skóry, która dotyka osoby w różnym wieku. Chociaż jego przyczyny są złożone – od genetyki, przez wahania hormonalne, po styl życia – to odpowiednia pielęgnacja skóry trądzikowej zwykle pozwala skutecznie radzić sobie z niedoskonałościami. Dodatkowo wspiera też zapobieganie nawrotom objawów choroby. W tym artykule przyjrzymy się bliżej potrzebom skóry trądzikowej i omówimy zasady jej pielęgnacji, które pomogą Ci odzyskać zdrową i promienną cerę.
Potrzeby skóry trądzikowej
Skóra trądzikowa charakteryzuje się nadmierną produkcją sebum, zaburzeniem keratynizacji (rogowacenia) naskórka, występowaniem stanów zapalnych oraz obecnością bakterii Cutibacterium acnes, które przyczyniają się do powstawania wykwitów. Pielęgnacja skóry trądzikowej powinna zatem skupiać się na kilku podstawowych elementach, takich jak:
- Działanie przeciwzapalne. Łagodzenie stanów zapalnych to jedna z głównych zasad troski o skórę z trądzikiem. Składniki przeciwzapalne zmniejszają zaczerwienienie i obrzęk, przyspieszając gojenie się zmian skórnych.
- Seboregulacja. Nadmierna produkcja sebum to jeden z głównych czynników sprzyjających rozwojowi choroby. Pielęgnacja skóry trądzikowej powinna w tym obszarze wpływać na wydzielanie sebum, zapobiegając zatykaniu porów i powstawaniu zaskórników.
- Wpływ na mikrobiotę. Redukcja ilości bakterii Cutibacterium acnes jest niezwykle istotna dla utrzymania zdrowia skóry. Składniki o działaniu antybakteryjnym i równoważącym mikrobiom skóry, pomagają kontrolować rozwój tych bakterii, zapobiegając powstawaniu stanów zapalnych.
- Odbudowa bariery skórnej. Uszkodzona bariera sprzyja utracie wody z naskórka, nasilając podrażnienia i stany zapalne. Pielęgnacja skóry powinna koncentrować się na jej odpowiednim nawilżeniu i ochronie przed czynnikami zewnętrznymi.
Zadbaj o złuszczanie i nawilżanie
Bariera skórna, składająca się z warstwy rogowej naskórka i płaszcza hydrolipidowego, chroni skórę przed utratą wilgoci, wnikaniem drobnoustrojów i szkodliwych substancji z otoczenia. Jej uszkodzenie może prowadzić do przesuszenia, podrażnień, stanów zapalnych, a więc również nasilenia objawów trądziku. W związku z tym w pielęgnacji skóry trądzikowej niezwykle istotne jest wspieranie naturalnych mechanizmów regeneracji bariery, w tym prawidłowego przebiegu keratynizacji.
Keratynizacja
Keratynizacja to proces rogowacenia naskórka, w którym żywe komórki skóry (keratynocyty) stopniowo przekształcają się w martwe korneocyty, wypełnione keratyną (białkiem nadającym skórze wytrzymałość i elastyczność). Proces złuszczania się naskórka jest naturalny i trwa około 28 dni. Dzięki temu skóra jest stale odnawiana i utrzymuje swoją funkcję ochronną.
Aby wspomóc ten proces i zapobiec jego zaburzeniom, które prowadzą do osłabienia bariery skórnej i powstawania niedoskonałości, warto włączyć do pielęgnacji składniki keratolityczne. Substancje te rozluźniają połączenia między komórkami naskórka, ułatwiając złuszczanie martwych komórek i odblokowywanie porów. Wśród popularnych składników keratolitycznych znajdują się kwasy (np. salicylowy, laktobionowy, migdałowy, glikolowy, glukonolakton), retinoidy, enzymy proteolityczne i mocznik.
Warto jednak pamiętać, że złuszczanie powinno iść w parze z nawilżaniem. Używanie składników keratolitycznych może czasowo wysuszać skórę, dlatego ważne jest, aby regularnie stosować emolienty i produkty nawilżające, które dodatkowo wspomogą regenerację skóry i zapobiegną jej podrażnieniom.
Składniki aktywne skuteczne w pielęgnacji skóry trądzikowej
Właściwie dobrana pielęgnacja skóry trądzikowej powinna opierać się na składnikach aktywnych, które działają wielokierunkowo, skutecznie zwalczając przyczyny i objawy trądziku. Wyżej zostały wymienione składniki o działaniu złuszczającym, natomiast teraz przyjrzymy się tym, które są uznawane za najbardziej skuteczne.
Kwas azelainowy
Kwas azelainowy to organiczny związek chemiczny, który naturalnie występuje w zbożach takich jak pszenica, żyto czy jęczmień. Jest substancją cenioną ze względu na szerokie spektrum działania, wykorzystywaną jako składnik kremów, serów, produktów oczyszczających i złuszczających. Można go znaleźć zarówno w produktach do pielęgnacji domowej, jak i zabiegowej. Skuteczność kwasu azelainowego w pielęgnacji skóry problemowej została potwierdzona w badaniach klinicznych. Dzięki nim wiemy, że składnik ten:
- zmniejsza wydzielanie sebum,
- działa przeciwzapalnie,
- redukuje zmiany niezapalne,
- wykazuje działanie desmolityczne (złuszczające) i komedolityczne (oczyszczające) – odblokowuje ujścia gruczołów łojowych,
- wykazuje właściwości antybakteryjne na poziomie naskórka — hamuje wzrost bakterii wokół mieszków włosowych i w ujściach gruczołów łojowych,
- zmniejsza widoczność blizn,
- hamuje tyroznazę — enzym biorący udział w produkcji melaniny — dzięki czemu wspiera redukcję przebarwień,
- wykazuje skuteczność w wyrównywaniu kolorytu skóry.
Kwas azelainowy poleca się do stosowania w pielęgnacji skóry trądzikowej (trądzik różowaty, pospolity), u osób ze skórą zanieczyszczoną, łojotokową, z toczącym się stanem zapalnym. Ponadto sprawdzi się w pielęgnacji skóry z przebarwieniami, również pozapalnymi. Wysokie stężenia tego kwasu wykorzystywane są w terapii skóry z oznakami starzenia. W tym przypadku znaczenie mają również właściwości antyoksydacyjne tej substancji.
Kwas salicylowy
To kolejny, obok kwasu azelainowego, składnik aktywny cieszący się popularnością, z uwagi na jego szerokie zastosowanie. Kwas salicylowy to beta-hydroksykwas (BHA) o właściwościach lipofilowych (z łatwością rozpuszcza się w tłuszczach), dzięki czemu łatwo wnika w głąb porów i mieszków włosowych. Skuteczność tego składnika aktywnego również została przebadana i udowodniona w trakcie wielu badań klinicznych. Udowodniono m.in., że kwas salicylowy ma działanie:
- przeciwzapalne,
- antybakteryjne,
- seboregulujące,
- złuszczające martwy naskórek,
- oczyszczające
- zmiękczające.
W pielęgnacji skóry trądzikowej ceni się go m.in. ze względu na zdolność do rozpuszczania sebum, oczyszczania porów i odblokowywanie ujść gruczołów łojowych. Dzięki tym właściwościom inne składniki aktywne mogą przeniknąć w głąb skóry. Dodatkowo kwas salicylowy może działać łagodząco na istniejące zmiany zapalne i wspierać w zapobieganiu powstawania kolejnych. Ma również zastosowanie jako składnik zmniejszający przebarwienia, szczególnie pozapalne i posłoneczne.
Nie zaleca się jego stosowania osobom ze skórą podrażnioną czy uszkodzoną. Podobnie w przypadku skóry przesuszonej — chcąc włączyć ten składnik do pielęgnacji, należy zachować ostrożność.
Kwas salicylowy, kwas azelainowy i retinal stanowią synergicznie działające trio składników aktywnych, które znajdziesz w unikalnej formule PURITY Active Cream. W połączeniu z niacynamidem krem PURITY wykazuje silne właściwości przeciwzapalne i naprawcze. Redukcja niedoskonałości, odnowa komórkowa, łagodzenie podrażnień, wygładzenie struktury skóry oraz jej nawilżenie i ochrona — to zestaw efektów, które zapewnia stosowanie tego niezwykłego produktu.
Retinoidy
Retinoidy uchodzą za gwiazdy pielęgnacji skóry. I chyba nie bez powodu uznaje się je za jedne z najbardziej efektywnych składników aktywnych. Te pochodne witaminy A znajdują szerokie zastosowanie w kosmetologii i dermatologii ze względu na ich kompleksowe działanie na skórę. W kosmetologii szeroko wykorzystuje się działanie retinolu i łagodniejszego od niego retinalu (który można łączyć z kwasami). Z kolei dermatolodzy leczniczo przepisują terapię tretynoiną czy izotretynoiną (popularny Izotek). To najlepiej przebadana grupa substancji w kosmetologii, w rezultacie czego wiemy całkiem sporo na temat ich działania. Udowodniono, że retinoidy mają działanie:
- przeciwzapalne — hamują rozwój Cutibacterium acnes,
- keratolityczne — wpływają na zmniejszenie rogowacenia i występowanie wynikających z tego zmian skórnych,
- rozjaśniające,
- seboregulujące — normalizują pracę gruczołów łojowych, zapobiegając nadmiernej produkcji sebum,
- przyspieszające odnowę komórkową (regenerację skóry).
Ponadto stymulują produkcję kolagenu, elastyny i glikozaminoglikanów, dzięki czemu przyczyniają się również do spłycenia blizn potrądzikowych i rozjaśnienia przebarwień. Chronią włókna kolagenowe i elastynowe przed rozpadem. Stwierdzono również, że ich stosowanie pogrubia naskórek (poza warstwą rogową, którą ścieńczają), a także wspiera tworzenie nowych naczyń krwionośnych, w konsekwencji czego skóra jest lepiej dotleniona i odżywiona.
Warto wiedzieć, że receptory retinoidowe znajdują się na całej skórze, co oznacza, że wszystkie jej komórki mają zdolność do wiązania się z retinoidami, dzięki czemu ich skuteczność jest tak wysoka.
W pielęgnacji skóry trądzikowej znaczenie ma również ich dobre przenikanie przez naskórek oraz działanie na różnych poziomach skóry.
Dodatkowe wskazówki dotyczące pielęgnacji skóry trądzikowej
Oprócz stosowania odpowiednich składników aktywnych, w pielęgnacji skóry trądzikowej ważne są również inne elementy:
- Delikatne oczyszczanie. Skórę trądzikową należy oczyszczać dwa razy dziennie delikatnym żelem lub pianką o fizjologicznym pH. Należy unikać agresywnych i wysuszających preparatów, które mogą nasilać podrażnienia i zaburzać równowagę mikrobiomu skórnego.
Lotion PURITY delikatnie, a jednocześnie dogłębnie oczyści Twoją skórę. Zawarty w nim 2% kwas salicylowy przenika w głąb porów, oczyszczając je z nadmiaru sebum i zanieczyszczeń. Seboregulująco działa również niacynamid, który dodatkowo ma właściwości przeciwzapalne, wzmacnia barierę ochronną skóry i wspomaga jej regenerację. Olejek z drzewa herbacianego uzupełnia efektywność produktu o działanie antybakteryjne i przeciwzapalne.
Kup taniej w zestawie z kremem z tej samej linii, dedykowanej skórze trądzikowej, a otrzymasz e-book „Twoja pierwsza pomoc w trądziku” w prezencie!
- Nawilżanie. Skóra trądzikowa potrzebuje nawilżenia. Należy stosować lekkie kremy lub sera nawilżające, które nie będą zatykać porów.
- Ochrona przeciwsłoneczna. Promieniowanie UV, chociaż początkowo może wyciszać stany zapalne, finalnie je nasila, prowadząc również do powstawania przebarwień. Codzienne stosowanie kremu z filtrem SPF jest niezbędne, szczególnie w przypadku stosowania retinoidów lub kwasów.
- Unikanie drażniących składników. Należy unikać kosmetyków zawierających alkohol, silne detergenty, substancje zapachowe i barwniki, które mogą podrażniać skórę trądzikową.
- Odpowiednie nawodnienie. Picie odpowiedniej ilości wody jest podstawą zdrowia skóry, również trądzikowej. Odwodnienie może prowadzić do zwiększonej produkcji sebum, co z kolei może nasilać objawy choroby.
- Dieta. To, co jemy, wpływa na stan naszej skóry. Warto ograniczyć spożycie produktów o wysokim indeksie glikemicznym (słodycze, białe pieczywo), produktów mlecznych, a także tłuszczów trans. Natomiast w diecie osób z trądzikiem nie powinno zabraknąć warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych oraz zdrowych tłuszczów. Warto również zadbać o zdrowie jelit, ponieważ zaburzenia flory bakteryjnej mogą mieć wpływ również na stan skóry.
- Zarządzanie stresem. Stres może nasilać objawy trądziku. Warto więc znajdować czas na relaks i aktywności, które pomagają redukować napięcie.
- Regularne wizyty u kosmetologa lub dermatologa. Profesjonalne zabiegi kosmetologiczne i konsultacje ze specjalistą pomogą dobrać indywidualną pielęgnację do potrzeb skóry lub zastosować odpowiednie leczenie (zwłaszcza w przypadku ciężkiego przebiegu dermatozy).
- Diagnostyka. Podobnie jak w przypadku innych chorób, również i tu znaczenie mają przyczyny pojawienia się objawów choroby. Jakiekolwiek działania, zorientowane wyłącznie na objawy trądziku, będą długofalowo nieskuteczne.
- Suplementacja. Przyjmowanie suplementów diety może być dobrym sposobem na wsparcie zdrowia skóry od wewnątrz. W przypadku skóry trądzikowej istotne może być przyjmowanie kwasów omega-3, witaminy D3, cynku, probiotyków, prebiotyków i synbiotyków, a także inozytoli czy składników o działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym (NAC, kwas alfa-liponowy, laktoferyna, kolostrum, kurkumina).
Podsumowanie
Pielęgnacja skóry trądzikowej to proces wymagający cierpliwości i systematyczności. Holistyczne podejście, które uwzględnia wszystkie potrzeby skóry trądzikowej, a więc odpowiednio dobrane kosmetyki, dietę i styl życia, jest może nie najkrótszą, ale skuteczną drogą prowadzącą do zdrowia. Pamiętaj o regularnym oczyszczaniu, nawilżaniu, ochronie przeciwsłonecznej i stosowaniu składników aktywnych, takich jak kwas azelainowy, kwas salicylowy i retinoidy.
Zdrowa skóra to nie tylko kwestia odpowiedniej pielęgnacji, ale również dbania o zdrowie całego organizmu. Zrównoważona dieta, regularna aktywność fizyczna, odpowiednia ilość snu i radzenie sobie ze stresem to czynniki, które mają ogromny wpływ na stan naszej cery.
W przypadku wątpliwości lub nasilenia objawów trądziku zawsze warto skonsultować się ze specjalistą, który pomoże dobrać spersonalizowany plan pielęgnacji lub zaproponuje odpowiednią terapię.